Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych

Rządowy projekt ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary i zmianie niektórych ustaw z dnia 5 grudnia 2018 r. (wykaz prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, Nr UD74, dalej zwana Projektem)  stanowi gruntowną rewizję ustawy o tym samym tytule z dnia 28 października 2002 r. (Dz. U. Nr 197, poz. 1661, dalej zwana Ustawą). Konieczność zmian wynika z wad systemowych obecnie obowiązującej Ustawy, jak również zbyt dużej liczby koniecznych przesłanek, jakie muszą zostać spełnione by móc pociągnąć podmiot zbiorowy do odpowiedzialności, co było powodem niskiej skuteczności ustawy.

Dla przypomnienia, zgodnie z art. 2 pkt. 1 Ustawy, podmiotem zbiorowym  (dalej zwany także PO) jest każda osoba prawna oraz#jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, w tym spółki handlowe z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub związku takich jednostek, spółka kapitałowa w organizacji, podmiot w stanie likwidacji oraz przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną, a także zagraniczna jednostka organizacyjna. Podmiotem zbiorowym w rozumieniu ustawy nie są natomiast Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego i ich związki.

Projekt  reguluje postępowanie karne przeciwko PO, w związku z:

  • z czynem zabroniony przez ustawę pod groźbą kary jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, z wyłączeniem przestępstw do których stosuje się przepisy karne zawarte w ustawie z dnia 26 stycznia 1984 r. -  Prawo prasowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 1914),
  • z osiągnięciem korzyści majątkowej z czynu zabronionego przez ustawę pod groźbą kary jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. 

W przeciwieństwie do Ustawy, Projekt przewiduje uniezależnienie odpowiedzialności PO od prawomocnego skazania osoby fizycznej działającej w imieniu tego podmiotu. Oznacza to, że postępowanie wobec PO może toczyć się równolegle do postępowania karnego osoby fizycznej.

Więcej na temat zmian w informacji prawnej przygotowanej dla Klientów Kancelarii.